اعسار برگرفته از عسر و به معنای سختی و نداشتن است. معسر، کسی است که به واسطه عدم کفایت دارایی و یا عدم دسترسی به مال خود، قادر به تأدیه مخارج دادرسی یا دیون خود نباشد.
گاهی افرادی در جریان رسیدگی به پرونده های قضائی، توانایی گرفتن وکیل و پرداخت حق الوکاله وی را نداشته و حتی ممکن است قادر به پرداخت هزینه های مرتبط (از جمله هزینه دادرسی) نباشند. چنین اشخاصی می توانند، تقاضای اعسار نموده و در صورت تایید ادعا از مزایای اعسار بهره مند شوند.
به موجب قانون، اگرفردی به یک جزای نقدی محکوم شود، مکلف است که آن را پرداخت کند. همچنین، بر اساس قوانین مربوط به دادرسی، هر کسی که قصد اقامه دعوی دارد، باید هزینه دادرسی آن را پرداخت نماید. اگر فرد، از پرداخت محکوم به یا هزینه دادرسی، خودداری نماید، متخاطی است و با او برخورد قانونی خواهد شد.
اما، امکان دارد که گاهی افراد، تمکن مالی برای پرداخت بدهی خود یا هزینه های دادرسی را نداشته باشند. در این شرایط، شخص می تواند ادعای اعسار کند و با ثبت دادخواست اعسار، از دادگاه، درخواست رسیدگی و مقرر کردن ترتیبی، جهت پرداخت محکومٌ به یا هزینه دارسی را نماید.
ثبت دادخواست اعسار، بر اساس نمونه دادخواست آن، با توجه به اینکه اعسار، نسبت به محکومٌ به، است یا هزینه دادرسی، متمایز است. اگر ادعای اعسار، نسبت به اعسار از هزینه دادرسی باشد، ثبت آن در همه مراحل رسیدگی، ممکن است. ثبت دادخواست اعسار، در خصوص هزینه دادرسی، باید هم زمان با ثبت دادخواست باشد. در این صورت، دادخواست شخص با هزینه اندکی ثبت شده و دادگاه، ابتدا به دادخواست اعسار او رسیدگی خواهد کرد. در صورت پذیرش اعسار مدعی، رسیدگی بدون نیاز به هیچ پرداختی، انجام خواهد شد.
اگر ادعای اعسار، نسبت به اعسار از پرداخت محکومٌ به باشد، مدعی اعسار، به مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ اجراییه، مهلت دارد تا دادخواست اعسار خود را به دادگاه تقدیم نماید. نکته مهم در ثبت دادخواست اعسار،که باید به آن توجه داشت این است که فرد باید برای ثبت آن، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رجوع کرده و همراه با ارائه دادخواست، لیست کلیه اموال خود را به همراه شهادت كتبی (لااقل چهار نفر) از اشخاصی كه در جریان وضعیت مالی و زندگانی او هستند، به دادخواست خود ضمیمه کند؛ در غیر این صورت، دادخواست اعسار او پذیرفته نمی شود (در شهادت نامه مذکور باید باید اسم و شغل و وسائل گذران مدعی اعسار و عدم تمکین او برای پرداخت محکومٌ به یا دین یا تعیین مبلغ آن تصریح گردد).
هرگاه در جلسه رسیدگی یکی از طرفین دعوی اصلی تقاضای رسیدگی نماید و طرف دیگر غائب باشد، محکمه بر حسب تقاضای مزبور به دعوی اعسار رسیدگی نموده و حکم صادر خواهد کرد و این حکم ضروری محسوب می شود و در صورتی هم که رسیدگی به دعوی از نوبت خارج شد یا محاکمه توقیف شده باشد، تقاضای یکی از اشخاص مذکور برای تعقیب در رسیدگی کافی است.
محکمه در روز جلسه به استناد و شهادت شهود و امارات مستند هر یک از طرفین دعوی رسیدگی خواهد کرد و هرگاه محکمه نسبت به قسمتی از مدعی به عرض حال اعسار دعوی را ثابت و نسبت به قسمتی غیرثابت دانست، حکم به معافیت مدعی نسبت به همان قسمت که ثابت شده خواهد داد.
محکمه می تواند به مدعی العموم و طرف دعوای اصلی که شهودی بر ردّ اعسار داشته باشند، اخطار دهد که شهود خود را برای تحقیقات در محکمه حاضر نمایند.
مراحل درخواست اعسار به شرح ذیل می باشد:
مدارک لازم برای اثبات اعسار:
طلاق طلاق نکوهیده ترین حلالی است که خداوند متعال برای بندگانش قرار داده است و آن را به عنوان...
تعویق صدور حکم به این معنا می باشد که دادگاه تعقیب متهم را شروع و مجرمیت او را احراز کرده، ا...
ضابطین دادگستری مامورانی هستند که تحت نظارت و تعلیمات قوه قضائیه (مقام قضائی) برای کشف جرم، ...
شفعه در لغت به معنای ضمیمه کردن است و فردی که از این حق برخوردار است با منظم کردن حصه ی فروخ...
یکی از مهم ترین روابط حقوقی بین پزشک و بیمار این است که پزشک باید در قبال معالجه بیمار از تم...
نظرات کاربران