تخلیه در لغت به معنای (خالی کردن) است و در اصطلاح حقوقی عبارت است از دست کشیدن متصرف از ملک به نحوی که مالک بتواند، بدون هیچ مشکلی هرگونه تصرفی در ملک خود انجام دهد و دستور تخلیه، دستوری است که از جانب مرجع صالح صادر می گردد و باید در کمترین زمان ممکن نیز اجرا شود. منظور از حکم تخلیه ملک، این است که حکم از دادگاه ها صادر می شود و قابلیت تجدید نظرخواهی دارد. بنابراین سرعت رسیدگی و اجرای آن از دستور تخلیه، کمتر است.
موضوع در دعوای تخلیه، ممکن است مال منقول یا غیرمنقول باشد، بنابراین در دعاوی تخلیه ید، متصرف امانی است و سبوق به اذن از طرف مالک است.
تخلیه ملک معمولاً در روابط بین موجر و مستاجر مطرح می‌شود، در صورتی که یک قرارداد اجاره شفاهی یا کتبی وجود داشته باشد و مستاجر به علت انقضای مدت اجاره یا سایر موارد مانند فسخ قرارداد، از تخلیه ملک خودداری کند، موجر می تواند دستور تخلیه ی ملک خود را بگیرد. البته در مواردی موجر می تواند، تقاضای صدور دستور تخلیه داشته باشد و در مواردی دیگر باید تقاضای صدور حکم تخلیه نماید.
موارد صدور دستور تخلیه ملک، برای اماکن تجاری در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال 1356 بیان می دارد، اگر مستاجر یکی از بندهای زیر را مرتکب شود، موظف است ملک را تخلیه کند:
بنابر بند فوق، اگر مستاجر شغلی که در اجاره نامه ذکر شده را تغییر دهد، مشروط بر اینکه شغل جدید سنخیت و شباهتی با شغل مندرج در قرارداد اجاره نداشته باشد، ملزم به تخلیه ملک است.
دستور تخلیه ملک در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال 1376:
الف) شرایط عمومی:
به موجب ماده 3 روابط موجر و مستاجر مصوب سال ۱۳۷۶: «پس از انقضای مدت اجاره بنا به تقاضای موجر یا قائم مقام قانونی وی تخلیه عین مستاجره در اجاره با سند رسمی توسط دوایر اجرای ثبت ظرف یک هفته و در اجاره با سند عادی ظرف یک هفته پس از تقدیم تقاضای تخلیه به دستور مقام قضایی در مرجع قضایی توسط ضابطین قوه‌قضاییه انجام خواهد گرفت.»
ب) شرایط اختصاصی :
در صورتی که موجر مبلغی را به عنوان ودیعه یا تضمین یا قرض الحسنه و یا سند تعهد آور و مشابه آن از مستاجر دریافت کرده باشد. تخلیه و تحویل مورد اجاره به موجر، موکول به استرداد سند یا وجه مذکور به مستاجر و یا سپردن آن به دایره اجراست. چنانچه موجر مدعی ورود حسارت به عین مستاجره از ناحیه مستاجر و یا عدم پرداخت مال الاجاره یا بدهی بابت قبض آب، برق و گاز مصرفی بوده و متقاضی جبران خسارت وارده و یا پرداخت بدهی های فوق از محل وجوه یاد شده موظف است، همزمان با تودیع وجه یا سند، گواهی دفتر شعبه ی دادگاه صالح را مبنی بر تسلیم دادخواست مطالبه ی ضرر و زیان به میزان مورد ادعا به دایره اجرا تحویل نماید.
در این صورت دایره اجرا از تسلیم وجه یا سند به مستاجر به همان میزان خودداری و پس از صدور رای دادگاه و کسر مطالبات موجر اقدام به رد آن به مستاجر خواهد کرد.
دستور تخلیه (تخلیه فوری)، زمانی است که فردی که مالکِ ملک است به شورای حل اختلاف مراجعه می کند و شورای حل اختلاف بدون برگزاری جلسه رسیدگی، اقدام به تخلیه ملک استیجاری می نماید. حکم تخلیه زمانی است که مالکِ ملک به دادگاه و یا شورای حل اختلاف مراجعه می کند و نیاز به برگزاری جلسه رسیدگی است و درخواست تخلیه مالک رسیدگی شود. دستور تخلیه زمانی که از طرف شورای حل اختلاف صادر می شود و قابل اعتراض نیست.
حکم تخلیه زمانی که صادر می شود، مالک یا مستاجر می توانند به حکم تخلیه اعتراض نمایند و در مرجع بالاتر به اعتراض رسیدگی شود.
در قراردادهای اجاره دو مرجع برای صدور حکم تخلیه مستاجرین صالح به رسیدگی هستند. اگر ملکی که اجاره داده شده باشد، ملک مسکونی باشد و یا ملک تجاری باشد که مستاجر حق کسب و پیشه و سرقفلی نداشته باشد در این صورت شورای حل اختلاف، صالح به رسیدگی برای صدور حکم تخلیه است. اما اگر ملکِ استیجاری، ملک ِتجاری باشد که مستاجر دارای حق کسب و پیشه و یا دارای حق سرقفلی است، در این موارد دادگاه های عمومی صالح به رسیدگی برای صدور حکم تخلیه هستند.
ضابطین دادگستری مامورانی هستند که تحت نظارت و تعلیمات قوه قضائیه (مقام قضائی) برای کشف جرم، ...
شفعه در لغت به معنای ضمیمه کردن است و فردی که از این حق برخوردار است با منظم کردن حصه ی فروخ...
یکی از مهم ترین روابط حقوقی بین پزشک و بیمار این است که پزشک باید در قبال معالجه بیمار از تم...
قذف به معنای دادن نسبت ناروای زنا یا لواط به دیگری است، هرچند مرده باشد و شباهت بسیاری به تو...
پیش از ورود به بحث، لازم است در خصوص عقد ضمان کلیاتی را بیان کنم و به اثر ضمان بین ضامن و مض...
هر فردی حق دارد شغلی را که به آن علاقمند است و مخالف اسلام و مصالح عمومی و حقوق دیگران نیست ...
نظرات کاربران