طلاق زن به دلیل نازایی

دعوای طلاق یكی از دعاوی پیچیده خانوادگی محسوب می شود. دلیل پیچیدگی این دعوا این است كه در قانون ما برای حفظ بنیان خانواده، تشریفات طولانی و دشواری برای صدور حكم طلاق زوجین در نظر گرفته شده است.

بر طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی اصلاحی ۱۳۸۱/۸/۱۹: «مرد می‌تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.»

تبصره الحاقی ۱۳۸۱/۸/۱۹: زن نیز می‌تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹)، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.

عوامل و علل گوناگونی باعث می‌شود تا زوجین بخواهند از یکدیگر طلاق بگیرند. لیکن، مراجع قضایی حکم طلاق را به سادگی صادر نمی کنند و بایستی شرایط لازم جهت تحقق این امر وجود داشته باشد.

یکی از اهداف ازدواج، صاحب فرزند شدن و گسترش اعضای خانواده است که عدم تحقق این هدف، حتی می تواند منجر به طلاق طرفین گردد. در واقع، یکی از دلایلی که معمولاً موجب ایجاد اختلاف و حتی جدایی زن و شوهر می‌ شود، وجود مشکلات جنسی و ناتوانی در صاحب فرزند شدن زوجین است.

در صورتی که زوجه نازا باشد و نتواند صاحب فرزند شود یا هر مشکل دیگری که پس از عقد برای او ایجاد شده است را داشته باشد که جزء موارد فسخ نکاح نباشد، زوج می تواند با پرداخت کلیه حقوق مالی زن به وی، گواهی عدم امکان سازش را از دادگاه بگیرد که مهلت استفاده از این گواهی، 3 ماه می باشد. لازم به ذکر است که نازایی زن یا بچه دار نشدن وی از موارد فسخ نکاح نمی باشد. همچنین، نازایی نمی‌تواند دلیلی برای عدم پرداخت مهریه باشد و مرد مکلف است که تمام آن را به همسرش پرداخت کند.

مراحل و شیوه طلاق دادن زوجه به سبب نازایی

مرد برای طلاق دادن زوجه نیازی به ارائه دلیل خاصی در دادخواست طلاق و اثبات آن در دادگاه خانواده ندارد. بنابراین، مرد به غیر از رعایت شرایط خاص طلاق، نیاز به رعایت شرایط دیگری برای طلاق دادن همسرش ندارد. نحوه طلاق دادن زن سالم یا نازا از جانب مرد عبارتند از :

• ثبت نام در سامانه تصمیم و انتخاب نوع طلاق به درخواست مرد؛
• شرکت در جلسات مشاوره پیش از طلاق و اخذ گواهی عدم انصراف از طلاق؛
• مراجعه به یکی از شعب دفاتر خدمات الکترونیک قضایی جهت تنظیم و ثبت دادخواست طلاق از طرف مرد؛
• پرداخت همه حقوق مالی زن به او، نظیر مهریه، نفقه، اجرت المثل، شرط تنصیف اموال و نحله یا روشن کردن تکلیف پرداخت آن ها به زوجه؛
• اخذ گواهی عدم امکان سازش از دادگاه رسیدگی گننده به پرونده طلاق؛
• مراجعه به دفتر ازدواج و طلاق به همراه گواهی عدم امکان سازش و آزمایش عدم بارداری زن در طول مدت 3 ماه از تاریخ صدور این گواهی.

مهریه زوجه در طلاق به دلیل نازا بودن

تنها شرط تعیین شده در قانون برای طلاق زن از طرف مرد، پرداخت همه حق و حقوق مالی زوجه به او می باشد. حق و حقوق مالی زوجه در طلاق به درخواست مرد عبارتند از :

• مهریه: در هر شرایطی و چه زن نازا باشد چه نباشد، مهریه به او تعلق می گیرد، مگر این که خود، آن را ببخشد.
• نفقه: در طلاق زن از طرف مرد، در طول مدت عده زوجه، مرد می بایست به او نفقه بپردازد؛ زیرا طلاق از نوع رجعی است. در صورتی که پیش از طلاق، مرد نفقه همسرش را به او پرداخت نکرده باشد، باید نفقه معوقه را نیز به او بپردازد یا حداقل در دادگاه تکلیف پرداخت آن را روشن کند.
• اجرت المثل: زوجه می تواند اجرت المثل ایام زوجیت را از دادگاه تقاضا کند. به موجب تبصره ماده 336 قانون مدنی: «چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرت ‌المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت‌ المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌ نماید.»

بنابراین، شرایط تعلق اجرت المثل به زوجه به شرح زیر می باشد:

• فعل زوجه بدون قصد تبرع باشد؛
• فعل زوجه به دستور زوج باشد؛
• فعل زوجه در عرف دارای ارزش و اجرت باشد؛
• فعل زوجه شرعاً وظیفه او نباشد.
• نحله: در صورتی که اجرت المثل به زوجه تعلق نگیرد و طلاق به درخواست مرد باشد، دادگاه مبلغی را بابت بخشش یا همان نحله تعیین می نماید تا به او تعلق گیرد .
• شرط تنصیف اموال: این شرط در صورتی است که مرد آن را در عقد نامه به امضا رسانده باشد و زوجه بابت آن دادخواست دهد .

با توجه به موارد توضیح داده شده در بالا در می یابیم که در طلاق از طرف مرد، مهریه در هر صورت و هر شرایطی به زوجه تعلق می گیرد؛ یعنی چه صاحب فرزندی شده باشد، چه نابارور باشد و نتواند صاحب فرزند شود. حتی اگر خیانت کار باشد یا تمکین نکرده باشد نیز مستحق دریافت مهریه خواهد بود. در مورد سایر حقوق مالی زن به جز مهریه، چنانچه مرد بتواند عدم تمکین یا سوء رفتار زوجه یا هر دلیل محکمه پسندی را در دادگاه اثبات نماید، آن حقوق به زن تعلق نخواهد گرفت و این مسئله ارتباطی به نازایی و سلامت زن ندارد.