شکواییه، همان شکایت نامه می باشد که از طریق آن از یک جرم شکایت می‌کنند. با استفاده از شکواییه از دادسرا تقاضای رسیدگی به جرم می‌کنند. شکواییه، نخستین گام در تشکیل یک پرونده کیفری بوده که اشخاصی که خود را قربانی یک جرم می‌دانند، آن را تنظیم کرده و به مراجع قضایی تقدیم می‌کنند.
شکواییه را می‌توان به دو صورت تنظیم نمود:
به موجب ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری، چهارچوب و اطلاعات خاصی می بایست هنگام تنظیم شکواییه ذکر گردد که در ادامه آن‌ها را ذکر خواهیم کرد.
هنگامی که فردی، خود را قربانی و زیان دیده از یک جرم بداند، طبق قانون می‌تواند شکواییه تنظیم نموده و به مراجع قضایی ارسال کند. شکوائیه در واقع نوعی سند حقوقی می باشد که اقامه یک دعوای کیفری با آن آغاز شده و توسط شاکی تهیه می‌گردد. به عبارتی شکواییه یک فرم است که توسط قوه قضاییه تهیه و در اختیار اشخاص قرار می گیرد تا بتوانند شکایات خود را توسط این فرم ثبت نمایند. به موجب ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری، شاکی، شخصاً یا توسط وکیل خود می‌تواند شکایت نماید.
جهت تنظیم و ثبت شکواییه، شخص شاکی بایستی شرایطی را داشته باشد که در مفاهیم قضایی به آن اهلیت داشتن گفته می شود. هنگامی که تعقیب یک جرم، فقط بسته به شکایت فردی است که از وقوع جرم متضرر شده، شخص بزه دیده برای تنظیم شکایت، باید به سن قانونی هجده سال رسیده باشد. در غیر این صورت، ولی یا قیم او می بایست شکایت نامه را تنظیم و ثبت نماید.
بعضی از جرایم فقط در صورتی قابل پیگیری هستند که شخص زیان دیده از وقوع جرم، شکایت نماید و جرم جنبه عمومی نداشته باشد. جرایمی نظیر توهین، فحاشی، افترا و… از این قبیل جرایم بوده که تنها با شکایت شاکی، قابل پیگیری می باشند.
در جرایم عمومی و غیرقابل گذشت، تعقیب جرایم با اعلام و گزارش ضابطین دادگستری انجام می‌گیرد. ضابطین قوه قضاییه، همان ماموران نیروی انتظامی و در بعضی موارد، نیروی مقاومت بسیج و سپاه پاسداران جمهوری اسلامی می باشند.
یک چهارچوب کلی برای شکایت نامه و شیوه تنظیم آن در ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است. تنظیم شکایت به دو طریق، در فرم شکواییه و یا در برگه معمولی انجام می‌گیرد. در برگه‌ای که به صورت فرم است، شاکی باید تمامی اطلاعاتی که از وی خواسته می‌شود را وارد نماید، ولی در برگه‌ای که به صورت معمولی است و به عنوان شکواییه نوشته می‌شود، نوشتن اطلاعاتی که در ادامه ذکر می‌شوند، ضروری می باشد:
شکواییه، شباهت بسیاری با دادخواست دارد، ولی با هم تفاوت داشته و در موقعیت های متفاوتی به کار می روند. شباهت شکواییه و دادخواست، این است که در هر دو از دادگاه درخواستی می‌گردد، ولی تفاوت اصلی آن‌ها در این است که دادخواست معمولا خطاب به دادگاه حقوقی، ولی شکواییه خطاب به دادستان، نوشته می‌شود. به عبارتی شکواییه برای شکایت از جرم مورد استفاده قرار می گیرد، ولی دادخواست برای دعوای حقوقی به کار می رود. دادخواست یعنی دادخواهی کردن و اصطلاحاً آغاز اقامه دعوا از جانب خواهان علیه می باشد.
دادخواست حتماً باید به صورت فرم‌های چاپی تنظیم شود، ولی در امور کیفری، استفاده از فرم چاپی ضروری نمی باشد و شکایت می‌تواند توسط شاکی، بر روی یک کاغذ معمولی نوشته شود.
به موجب ماده ۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری، شاکی در واقع شخص زیان دیده‌ای می باشد که تقاضای رسیدگی و تعقیب کیفری مرتکب یا مرتکبان جرم را دارد. به عبارتی به فردی که از وقوع بزه و جرمی، زیان ببیند، بزه دیده گفته می‌شود. هنگامی که بزه دیده، درخواست تعقیب مجرم را داشته باشد، به او شاکی می‌گویند. هنگامی که شاکی، زیانی که از وقوع جرم دیده را مطالبه نماید، به وی مدعی خصوصی گفته می شود. به عبارت دیگر چنانچه شاکی، درخواست جبران ضرر را داشته باشد، مدعی خصوصی است. شایان ذکر است که شاکی، توانایی درخواست جبران هرگونه ضرر و زیان مادی و معنوی و حتی منافع ممکن الحصول ناشی از جرم را دارد.
طلاق طلاق نکوهیده ترین حلالی است که خداوند متعال برای بندگانش قرار داده است و آن را به عنوان...
تعویق صدور حکم به این معنا می باشد که دادگاه تعقیب متهم را شروع و مجرمیت او را احراز کرده، ا...
ضابطین دادگستری مامورانی هستند که تحت نظارت و تعلیمات قوه قضائیه (مقام قضائی) برای کشف جرم، ...
شفعه در لغت به معنای ضمیمه کردن است و فردی که از این حق برخوردار است با منظم کردن حصه ی فروخ...
یکی از مهم ترین روابط حقوقی بین پزشک و بیمار این است که پزشک باید در قبال معالجه بیمار از تم...
نظرات کاربران