اظهارنامه به نوشته‌ای گفته میشود که بر اساس مقررات قانونی تنظیم میگردد و به صراحت ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، از روشهای رسمی مطالبه حق محسوب میشود. به بیان دیگر، ارسال اظهارنامه قضایی مقدمه‌ای برای مطالبه برخی حقوق است.
متن ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی در رابطه با یک حق شخص، پیش از طرح یک دعوای حقوقی و تقدیم دادخواست سخن میگوید. این حق قانونی، ارسال اظهارنامه الکترونیک قضایی بوده که بعد از تنظیم، با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، به مخاطب آن، ارسال میشود. این ماده در این خصوص بیان می دارد: «هر کس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهار نامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر این که موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی که را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند، ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ میشود.»
اظهارنامه قضایی، سندی عادی و وسیله رسمی مطالبه حق بوده که به طور رسمی به فرد دیگری ابلاغ میگردد. خواهان دعوی هنگامی میتواند حقوق خود را از طریق اظهارنامه مطالبه نماید، كه زمان تاديه حق فرا رسيده باشد. البته، تنها در مورد مطالبات اظهارنامه، مورد استفاده قرار نميگيرد، بلكه هرگونه تعهدي راجع به معاملات، تعهدات یا روابط دیگر خود با طرف مقابل را ميتوان توسط اظهارنامه قضایی به طرف متعهد اعلام نمود.
ارسال اظهارنامه همواره ضروري نمیباشد، اما در برخی موارد، بایستی ارسال گردد و اقامه دعوا پس از اين عمل ميسر خواهد شد. البته شایان ذکر است که مطالبه حق فقط در صورت ارسال برگ اظهارنامه از جانب مراجع قضایی اثبات میگردد.
در تفسیر متن ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، می توان بیان داشت در مواردی که به موجب قرارداد شفاهی یا کتبی، طرف مقابل، تعهد یا پرداخت دینی را بر عهده دارد یا حقی را برای او ایجاد مینماید. در صورتی که موعد ایفای تعهد، پرداخت دین یا ادای حق، فرا رسیده باشد، شخص ذی نفع میتواند، پیش از ثبت هرگونه دادخواست حقوقی و طرح دعوا در محکمه، با ارسال اظهارنامه، ادای حق، ایفای تعهد یا پرداخت دین را از مخاطب خود، مطالبه کند.
همچنین در مواردی که شخصی میخواهد پیش از ثبت دادخواست و طرح دعوای حقوقی، اظهارات و خواسته خود را به طور رسمی به دیگری، ابراز نماید و مدرکی دال بر اطلاع طرف مقابل از خواست خود، جمع آوری کند، می تواند از ثبت اظهارنامه الکترونیکی قضایی استفاده کند.
مواردی که در اظهارنامه درج می‌شوند عبارتند از:
به برخی نکات در زمان تنظیم اظهارنامه میبایست توجه داشت. اول اینکه هر مطلبی که در برگه اظهارنامه مینویسیم، از آن رو که در نهایت ذیل آن را امضا خواهیم کرد، تحت شرایطی اقرار محسوب میگردد و امکان دارد طرف مقابل در دعوی از آن بر علیه ما استفاده کند.
دوم اینکه باید از تهدید مخاطب در اظهارنامه خودداری کنیم؛ زیرا ممکن است تهدید تحت شرایطی جرم باشد و طرف مقابل می تواند در دادگاه کیفری بر علیه ما طرح دعوا کند. البته می توانیم در انتهای اظهارنامه ذکر کنیم که در صورت عدم پاسخ به خواسته یا مطالبه، هرگونه اقدام قانونی برای احقاق حقوق خود در دادگاه انجام خواهیم داد.
نکته سومی که در تنظیم اظهارنامه باید به آن توجه کنیم، این است که از نسبت دادن جرم به طرف مقابل یا نوشتن اکاذیب خودداری نماییم، زیرا امکان دارد تحت شرایطی به عنوان مفتری یا کسی که اقدام به نشر اکاذیب کرده است از سوی طرف مقابل تحت تعقیب کیفری قرار بگیریم.
در تنظیم اظهارنامه از درج مطالب خارج از نزاکت و استفاده از الفاظ رکیک و عباراتی که می تواند افترا (نسبت دادن جرمی به دیگری) یا نشر اکاذیب تلقی گردد، خودداری کنید. رعایت نکردن این نکته میتواند موجب عدم پذیرش یا عدم ارسال اظهارنامه ما از طرف مرجع ارسال کننده (دفاتر خدمات الکترونیک قضایی) گردد.
طلاق طلاق نکوهیده ترین حلالی است که خداوند متعال برای بندگانش قرار داده است و آن را به عنوان...
تعویق صدور حکم به این معنا می باشد که دادگاه تعقیب متهم را شروع و مجرمیت او را احراز کرده، ا...
ضابطین دادگستری مامورانی هستند که تحت نظارت و تعلیمات قوه قضائیه (مقام قضائی) برای کشف جرم، ...
شفعه در لغت به معنای ضمیمه کردن است و فردی که از این حق برخوردار است با منظم کردن حصه ی فروخ...
یکی از مهم ترین روابط حقوقی بین پزشک و بیمار این است که پزشک باید در قبال معالجه بیمار از تم...
نظرات کاربران